Ünlem İşareti ( ! )

Türk Dili ve Edebiyatı 9. Sınıf Yazım ve Noktalama

Konu Özeti

Ünlem işareti, duygu, heyecan, sevinç, korku, şaşkınlık, öfke gibi ifadeleri belirtmek için kullanılır. Ayrıca seslenme ve uyarı bildiren cümlelerde de yer alır.

Ünlem İşaretinin Kullanım Alanları

  1. Sevinç, korku, öfke, acı, şaşkınlık gibi duyguları anlatan cümlelerin sonunda kullanılır.
    Örnek: Ne güzel bir gün bu!
  2. Seslenme, hitap ve uyarı ifadelerinde kullanılır.
    Örnek: Dikkat et! Yer kaygan olabilir!
  3. İçten gelen bir duyguyu veya tepkiyi yansıtır.
    Örnek: Ah! Keşke biraz daha bekleseydim!
  4. Alay veya ironi anlamı katmak için parantez içinde kullanılabilir.
    Örnek: Yine tam zamanında geldin (!) tabii ki.
  5. Şaşkınlık veya beklenmedik durumları vurgulamak için kullanılır.
    Örnek: O kadar çalıştı ama sınavı geçemedi!

Dikkat Edilmesi Gerekenler

  • Ünlem işaretinden sonra gelen cümle büyük harfle başlar.
  • Birden fazla ünlem (!) kullanımı resmî yazılarda uygun değildir.
  • Seslenme ifadelerinde, ünlemden sonra kısa bir duraklama yapılır.
    Örnek: Çocuklar! Hemen sıraya girin.
  • Parantez içinde kullanıldığında alay, ironi veya eleştiri anlamı katar.
Bilmen Gereken:
  • Ünlem işareti duyguları, tepkileri ve seslenmeleri vurgulamak için kullanılır.
  • Hitaplarda, sevinçte veya uyarılarda kullanıldığında konuşma diline doğallık katar.
  • Parantez içinde kullanıldığında genellikle ironik veya eleştirel bir anlam taşır.