Tek Tırnak İşareti (‘ ’)

Türk Dili ve Edebiyatı 9. Sınıf Yazım ve Noktalama

Konu Özeti

Tek tırnak işareti, genellikle tırnak içinde yer alan başka bir alıntıyı belirtmek veya kelime anlamı açıklarken sözcükleri vurgulamak için kullanılır. Dışta çift, içte tek tırnak kullanımı en yaygın biçimidir.

Kullanım Alanları

  1. Tırnak içinde yer alan ikinci alıntıyı göstermek için kullanılır.
    Örnek: “Yazar, ‘Hayat bir yolculuktur.’ diyerek romanına başlıyor.”
  2. Bir kelimenin anlamını açıklamak için kullanılır.
    Örnek: ‘Sükûnet’ kelimesi, sessizlik ve huzur anlamına gelir.
  3. Vurgulanmak istenen terim veya kavram tek tırnak içine alınabilir.
    Örnek: Bilim insanı, ‘etik’ sözcüğünü deneysel davranışlarda sıkça kullanır.

Dikkat Edilmesi Gerekenler

  • Tek tırnak, çoğunlukla çift tırnak içinde yer alan ifadelerde kullanılır.
  • Bağımsız alıntılar için tek tırnak değil, çift tırnak tercih edilmelidir.
  • Tek tırnak içinde kullanılan kelimelere ait ekler, tırnaktan sonra yazılır.
    Örnek: ‘umut’tan, ‘sabır’sız, ‘hakikat’i.
Bilmen Gereken:
  • Tek tırnak işareti genellikle tırnak içi alıntılarda veya kelime anlamı açıklamalarında kullanılır.
  • Dış alıntı çift tırnakla, iç alıntı tek tırnakla gösterilir.
  • Kelimeye ek getirirken tırnaktan sonra yazılır: ‘bilgi’den, ‘inanç’la.

Tek Tırnak ('') ve Kesme İşareti (’) Arasındaki Fark

Tek tırnak işareti (‘ ’) genellikle alıntı içinde alıntı yapmak veya kelime anlamını belirtmek için kullanılır. Buna karşılık, kesme işareti (’) özel adlara, kısaltmalara ve sayılara gelen ekleri ayırmak için kullanılır.

Tek Tırnak İşareti (‘ ’)

  • Alıntı içinde alıntı yapılır.
  • Kelimelerin anlamı açıklanırken kullanılır.
  • Örnek: “Yazar, ‘Sabır insanın en büyük gücüdür.’ demiştir.”

Kesme İşareti (’)

  • Özel adlara gelen ekleri ayırır.
  • Kısaltmalara veya sayılara ek getirirken kullanılır.
  • Örnek: Türkiye’de, TBMM’nin, 2025’te.

Unutma: ‘Tek tırnak’ kelime veya anlam vurgusudur; ’kesme işareti’ ise ek ayırma işaretidir.