Tarihin Çağları
Konu Özeti
Tarih bilimi, geçmişi anlamlandırabilmek için olayları belli dönemlere ayırır. Bu dönemler, insanlık tarihindeki büyük değişimlerin sonucunda ortaya çıkar. Yazının icadı (M.Ö. 3200) tarih öncesi ve tarihi çağları birbirinden ayıran en önemli olaydır.
Tarihçiler bu dönüm noktalarına göre geçmişi dört büyük çağ altında inceler: İlk Çağ, Orta Çağ, Yeni Çağ ve Yakın Çağ.
Tarihi Çağların Genel Özellikleri
| Çağ | Başlangıç ve Bitiş Olayı | Genel Özellikler |
|---|---|---|
| İlk Çağ | Yazının icadı (M.Ö. 3200) → Kavimler Göçü (M.S. 375) | Şehir devletleri görülür. Tarımsal toplum yapısı hâkimdir. Çok tanrılı dinler yaygındır. Sümerler, Mısır, Çin, Yunan, Roma gibi uygarlıklar bu dönemdedir. |
| Orta Çağ | Kavimler Göçü (375) → İstanbul’un Fethi (1453) | Feodalite (derebeylik) sistemi ortaya çıkar. Hristiyanlık güçlenir, Kilise otoritesi artar. Skolastik düşünce (inanca dayalı eğitim) hâkimdir. |
| Yeni Çağ | İstanbul’un Fethi (1453) → Fransız İhtilali (1789) | Coğrafi keşifler, Rönesans ve Reform hareketleriyle bilim gelişir. Feodal düzen zayıflar, krallıklar güçlenir. Avrupa’da sömürgecilik hız kazanır. |
| Yakın Çağ | Fransız İhtilali (1789) → Günümüz | Milliyetçilik akımı yayılır. Sanayi Devrimi gerçekleşir. Demokrasi, insan hakları ve eşitlik düşüncesi ön plana çıkar. |
Çağların Ayırt Edici Noktaları
- Her çağ, insanlık tarihindeki köklü değişimleri temsil eder.
- Çağ geçişleri bir anda değil, yavaş ve bölgesel olarak gerçekleşmiştir.
- Tüm dünyada çağ değişimi aynı zamanda yaşanmamıştır (örneğin Amerika kıtası hâlâ İlk Çağ düzeyindeyken Avrupa Orta Çağ’a girmiştir).
- Çağ isimleri genellikle Avrupa merkezli olaylara göre belirlenmiştir.
Bilmen Gereken:
- Çağ geçişleri “devrim” niteliğinde olaylarla belirlenir: Yazının icadı, Kavimler Göçü, İstanbul’un Fethi, Fransız İhtilali.
- Her çağ, kendinden öncekini etkiler ve birikimli şekilde gelişir.
- Çağların sınırları kesin değildir, zamanla değişen bir yaklaşımdır.
