Satır Sonu ve Satır Başında Yazım Kuralları

Türk Dili ve Edebiyatı 9. Sınıf Yazım Kuralları

Konu Özeti

Yazıda satır düzeni, yalnızca biçimsel bir tercih değildir; anlamın doğru iletilmesini sağlayan bir disiplindir. Satır sonu ve satır başı kuralları, dilsel estetik ve okuma kolaylığı açısından önem taşır.

Satır Sonunda Yazım Kuralları

  1. Hece bölünmesine dikkat edilmelidir. Kelimeler, satır sonunda yalnızca hece sınırlarından ayrılabilir.
    Örnek: ya-zı / baş-la-mak / öğ-ren-ci
  2. Tek harf satır sonunda bırakılmaz ya da satır başına alınmaz.
    Yanlış: a-ğaç
    Doğru: ağaç (tek harf satırda kalmaz)
  3. Kesme işaretiyle ayrılan ekler satır sonunda ikiye bölünmez; kelime ve ek aynı satırda kalır.
    Yanlış: Ankara’-
    da güzel bir akşam geçirdik.
    Doğru: Ankara’da güzel bir akşam geçirdik.
  4. Sayı, kısaltma ve ölçüler satır sonunda bölünmez.
    Yanlış: 25 / kg
    Doğru: 25 kg
  5. Birleşik kelimeler anlamı bozacak biçimde ayrılmaz.
    Yanlış: baş-öğretmen
    Doğru: başöğret-men (heceye göre)

Satır Başında Yazım Kuralları

  1. Yeni bir paragraf her zaman satır başından başlar.
    Örnek: Hikâyede her olay, yeni bir paragrafla anlatılmalıdır.
  2. Diyaloglarda her konuşma yeni bir satırdan yazılır.
    Örnek:
    — Geliyor musun?
    — Henüz değil, birazdan.
  3. Şiirlerde her dize ayrı bir satıra yazılır.
    Örnek:
    “Bir ışık yanar uzaklarda
    Umut eder yürek, durmaz.”
  4. Liste, maddeleme veya alıntı yapılacaksa satır başı boşluk bırakılarak düzenlenir.
  5. Metinlerin ilk satırında genellikle küçük bir boşluk bırakılır (paragraf girintisi).
    Bu boşluk, metnin türüne göre değişebilir.

Dikkat Edilmesi Gerekenler

  • Kelimeler hece yapısına uygun bölünmelidir.
  • Satır sonunda noktalama işareti asla yalnız kalmaz.
  • Kısaltmalar ve sayılar bölünmeden aynı satırda kalmalıdır.
  • Diyalog, şiir ve alıntılar ayrı satırdan başlatılmalıdır.
  • Paragraf girintisi, yazının düzenine ve biçemine uygun olmalıdır.
Bilmen Gereken:
  • Hece sınırına göre bölünür; tek harf satırda kalmaz.
  • Kısaltma, sayı ve ekler satır sonunda bölünmez.
  • Yeni paragraf her zaman satır başından başlar.
  • Şiir dizeleri, diyaloglar ve alıntılar ayrı satırda yazılır.