🌍 Ders Notu: Paralel Boylarının Ekvatordan Kutuplara Doğru Kısalması

🔹 Tanım

Dünyanın küresel şekli, paralellerin uzunluklarının ekvatordan kutuplara doğru azalmasına neden olur.
Bu durum, dünyanın çevresinin en geniş noktasının ekvator olması ile ilgilidir.


🔹 Açıklama

  • Ekvator, dünyanın en uzun paralel dairesidir.
    Uzunluğu 40.076 km’dir çünkü dünyanın en geniş yerinden geçer.
  • Kutuplara yaklaştıkça, Dünya’nın çevresi daraldığı için paralel dairelerin boyları da kısalır.
  • Bu nedenle her paralel daire, ekvatordan uzaklaştıkça daha küçük bir çevreye sahip olur.

🔹 Kutuplarda Durum

  • Daralma en uç noktada yani kutuplarda maksimuma ulaşır.
  • 90° Kuzey paraleli ve 90° Güney paraleli, birer nokta hâlini alır.
    • 90° Kuzey → Kuzey Kutup Noktası
    • 90° Güney → Güney Kutup Noktası

🔹 Nedenleri

SebepAçıklama
Dünyanın küresel şekliParalel dairelerin çevresinin farklı olmasına neden olur.
Ekvatorun en geniş nokta olmasıEkvator çevresi en uzun, kutuplara gidildikçe çevre daralır.

🧭 Sonuç

  • Paralel boylarının ekvatordan kutuplara doğru azalması,
    dünyanın küresel yapısının doğrudan bir sonucudur.
  • Bu nedenle kutuplar birer nokta hâlindedir, paraleller ise giderek kısalır.

Kısaca:

Dünya küresel olduğu için ekvator en uzun paraleldir.
Kutuplara doğru gidildikçe paraleller daralır ve sonunda nokta hâline gelir.