🏰 Orta Çağ’da Siyasi Yapı
Konu Özeti
Orta Çağ, dünya tarihinin yaklaşık 5. yüzyıldan 15. yüzyıla kadar süren dönemidir. Bu dönemde siyasi yapılar, merkezi krallıklardan çok yerel güçlerin hâkim olduğu feodal sistemlere dayanmıştır. Avrupa’da kralların otoritesi zayıflamış, toprak sahipleri yani derebeyler yönetimde etkili hale gelmiştir.
Önemli Olaylar
- 651 — Sâsânî Devleti, Nihavend Savaşı (642) sonrası yıkıldı. (Hz. Ömer Dönemi)
- 711 — Vizigot Krallığı son buldu, İspanya’da Müslüman egemenliği başladı.
- 1054 — Katolik ve Ortodoks kiliseleri birbirinden ayrıldı (Kilise Bölünmesi).
- 1196 — Cengiz Han (Timuçin) önderliğinde Moğol İmparatorluğu kuruldu.
- 1215 — İngiltere Kralı Yurtsuz John, halkın baskısıyla Magna Cartayı imzaladı.
- 1337–1453 — İngiltere ile Fransa arasında Yüzyıl Savaşları yaşandı.
- 1347–1351 — Avrupa’da büyük veba salgını, nüfusun üçte birini yok etti.
Feodalite (Derebeylik Sistemi)
Kavimler Göçü sonrası Roma İmparatorluğu’nun parçalanmasıyla Avrupa’da feodalite adı verilen toprak düzeni ortaya çıktı. Bu düzende toprak, kral tarafından soylulara verilir; halk ise bu topraklarda çalışarak koruma karşılığında yaşardı.
- Feodalite, merkezi krallıkların zayıflamasına yol açtı.
- Halk güvenlik karşılığında derebeylere bağlı yaşadı.
- Şatolar ve kaleler, kapalı ekonomik sistemin merkezini oluşturdu.
- Fatih Sultan Mehmet’in 1453’te İstanbul’u fethiyle feodal düzen sona erdi.
Bilmen Gereken:
- Feodalite, merkezi krallıkları zayıflatırken yerel otoriteleri güçlendirmiştir.
- “Kral + Derebey + Şato” yapısı Orta Çağ Avrupa’sının temel siyasi düzenidir.
- Magna Carta, kralın yetkilerini ilk kez sınırlayan belgedir (1215).
- Veba salgını, Avrupa toplum yapısında büyük değişimlere neden olmuştur.