Masalın Bölümleri
Konu Özeti
Masallar, olay örgüsüne göre belirli bölümlerden oluşur. Her bölüm, anlatının işlevine göre farklı bir görev üstlenir. Masal genel olarak döşeme, serim, düğüm, çözüm ve dilek olmak üzere beş bölümde incelenir.
Masalın Bölümleri
- Döşeme Bölümü: Masalın başlangıcıdır. Genellikle “Bir varmış, bir yokmuş…” gibi tekerlemelerle başlar. Dinleyiciyi masal atmosferine hazırlar.
- Serim Bölümü: Olayın, kahramanların ve mekânın tanıtıldığı bölümdür. Masalın temeli burada atılır.
- Düğüm Bölümü: Olayların karıştığı, kahramanın engellerle karşılaştığı bölümdür. Masalda merak duygusu bu bölümde artar.
- Çözüm Bölümü: Olayların sonuca bağlandığı, kahramanın engelleri aştığı veya amacına ulaştığı bölümdür.
- Dilek Bölümü: Masalın sonunda yer alan, iyi dileklerin ya da temennilerin söylendiği kısımdır. Genellikle “Gökten üç elma düştü…” kalıbıyla biter.
Masal ve Hikâye Arasındaki Fark
Hikâyeler üç bölümden (serim, düğüm, çözüm) oluşurken, masallar buna ek olarak döşeme ve dilek bölümlerine sahiptir. Bu nedenle masallar, daha geleneksel bir anlatı yapısına sahiptir.
Bilmen Gereken:
- Döşeme bölümündeki tekerlemeler masalın giriş formülü olarak bilinir.
- Masallarda olayların gelişimi serim ve düğüm bölümlerinde yoğunlaşır.
- Dilek bölümü, masalın geleneğe bağlı son formülüdür.
- Bu bölümler, masalların anlatı geleneğini koruyan yapısal unsurlardır.