Leff ü Neşr (Söz Simetrisi)
Konu Özeti
Leff ü Neşr, birinci dizede veya cümlede birden fazla kavramın sıralanıp, ikinci dizede bu kavramlara karşılık gelen özelliklerin yine aynı sırayla verilmesi sanatıdır. Bu düzen, söze simetri, uyum ve anlam bütünlüğü kazandırır.
Leff ü Neşr Örnekleri
- “Dağlar yeşerdi, göller parladı; biri renkle, biri ışıkla güzelleşti.” → “Dağlar ↔ renk”, “Göller ↔ ışık” ilişkisi vardır.
- “Sabah gülümsedi, rüzgâr uyandı; biri ışıkla, diğeri serinlikle.” → Kavramlar sırayla karşılık bulmuş, anlam simetrisi kurulmuştur.
- “Kalem sustu, sayfa konuştu; biri sessizliği, biri sözü temsil etti.” → İlk dizede verilen iki varlığa ikinci dizede karşılık gelen eylemler verilmiştir.
- “Yıldızlar söndü, şehir uyandı; biri geceye, biri gündüze karıştı.” → “Yıldızlar ↔ gece”, “şehir ↔ gündüz” bağlantısı vardır.
- “Kitaplar doldu, zihinler açıldı.” → Aynı yapıda iki kavram karşılıklı verilerek simetri oluşturulmuştur.
Dikkat Edilecek Noktalar
- Birinci bölümde birkaç kavram verilir, ikinci bölümde bunlara denk karşılıklar sıralanır.
- Kavramlar sıra ve anlam açısından paralel ilerler.
- Genellikle ikili ya da üçlü dizeler hâlinde görülür.
- Şiirde ahenk, düzen ve anlam birliği sağlar.
- Kavramlar farklı olsa bile aralarındaki bağlantı açık olmalıdır.
Bilmen Gereken:
- Leff ü Neşr = Sözlerin düzenli biçimde eşleştirilmesi.
- İlk bölümde kavramlar → ikinci bölümde onların karşılıkları.
- Söz diziminde denge ve uyum vardır.
- Klasik şiirde estetik düzeni sağlamanın yollarından biridir.
- “Bir dizede söyleneni, diğerinde tamamlıyorsan Leff ü Neşr yapıyorsun.”