Leff ü Neşr (Söz Simetrisi)

Türk Dili ve Edebiyatı 9. Sınıf Söz Sanatları

Konu Özeti

Leff ü Neşr, birinci dizede veya cümlede birden fazla kavramın sıralanıp, ikinci dizede bu kavramlara karşılık gelen özelliklerin yine aynı sırayla verilmesi sanatıdır. Bu düzen, söze simetri, uyum ve anlam bütünlüğü kazandırır.

Leff ü Neşr Örnekleri

  • “Dağlar yeşerdi, göller parladı; biri renkle, biri ışıkla güzelleşti.” → “Dağlar ↔ renk”, “Göller ↔ ışık” ilişkisi vardır.
  • “Sabah gülümsedi, rüzgâr uyandı; biri ışıkla, diğeri serinlikle.” → Kavramlar sırayla karşılık bulmuş, anlam simetrisi kurulmuştur.
  • “Kalem sustu, sayfa konuştu; biri sessizliği, biri sözü temsil etti.” → İlk dizede verilen iki varlığa ikinci dizede karşılık gelen eylemler verilmiştir.
  • “Yıldızlar söndü, şehir uyandı; biri geceye, biri gündüze karıştı.” → “Yıldızlar ↔ gece”, “şehir ↔ gündüz” bağlantısı vardır.
  • “Kitaplar doldu, zihinler açıldı.” → Aynı yapıda iki kavram karşılıklı verilerek simetri oluşturulmuştur.

Dikkat Edilecek Noktalar

  • Birinci bölümde birkaç kavram verilir, ikinci bölümde bunlara denk karşılıklar sıralanır.
  • Kavramlar sıra ve anlam açısından paralel ilerler.
  • Genellikle ikili ya da üçlü dizeler hâlinde görülür.
  • Şiirde ahenk, düzen ve anlam birliği sağlar.
  • Kavramlar farklı olsa bile aralarındaki bağlantı açık olmalıdır.
Bilmen Gereken:
  • Leff ü Neşr = Sözlerin düzenli biçimde eşleştirilmesi.
  • İlk bölümde kavramlar → ikinci bölümde onların karşılıkları.
  • Söz diziminde denge ve uyum vardır.
  • Klasik şiirde estetik düzeni sağlamanın yollarından biridir.
  • “Bir dizede söyleneni, diğerinde tamamlıyorsan Leff ü Neşr yapıyorsun.”