Küçültme Adları
Konu Özeti
Küçültme adları, bir adın anlamına küçültme, sevgi ya da acıma duygusu katan adlardır. Genellikle -cık, -cik, -cuk, -cek ekleriyle yapılır. Bu ekler yalnızca “küçüklük” değil, aynı zamanda “sevgi” veya “şefkat” anlamı da katabilir.
Kullanım Biçimleri
- Küçültme Anlamı: Bir varlığın boyutunun küçük olduğunu belirtir. Örnek: Gölcük (küçük göl), evcik (küçük ev)
- Sevgi Anlamı: Sözcüğe duygusal bir yakınlık kazandırır. Örnek: Babacığım, kuzucuk, kedicik
- Acıma / Şefkat Anlamı: Zayıflık, çaresizlik ya da üzüntü çağrıştırır. Örnek: Zavallıcık, garibancık, yavrucak
Dikkat Edilecek Noktalar
- Küçültme eki alan her sözcük mutlaka ad değildir. Örnek: “Minicik eller” ifadesinde minicik bir sıfattır, ad değildir.
- Bu eklerle türetilmiş sözcükler, kök anlamına göre yeni bir anlam kazanabilir. Örnek: “Ev” → “evcik” (küçük ev) → küçültme adı.
- Küçültme ekleri duygusal tonlamaya göre yorumlanmalıdır; bazen “küçültme” değil, “sevgi” veya “alaysı” anlamı verir.
Küçültme Anlamının Kullanımına Göre Örnekler
| Kullanım Türü | Örnek Cümle | Anlam |
|---|---|---|
| Küçültme | Yolun kenarındaki gölcük kurumuştu. | Küçüklük bildiriyor |
| Sevgi | İyi ki geldin, babacığım. | Sevgi / yakınlık bildiriyor |
| Acıma | Yavru kedicik bütün gün yağmurda kalmıştı. | Şefkat / acıma bildiriyor |
| Alay | Bu yayın değil yayıncık olabilir. | Alay / küçümseme bildiriyor |
Bilmen Gereken:
- -cık, -cik, -cuk, -cek ekleri küçültme anlamı yanında sevgi, acıma ya da alay anlamı da taşıyabilir.
- Küçültme eki alan kelimenin türü her zaman ad değildir; sıfat veya zarf görevinde de olabilir.
- Sınavlarda “küçültme anlamı taşıyan sözcük” ile “küçültme adı” sorularını karıştırmamaya dikkat et.