Küçültme Adları

Türk Dili ve Edebiyatı 9. Sınıf Adlar

Konu Özeti

Küçültme adları, bir adın anlamına küçültme, sevgi ya da acıma duygusu katan adlardır. Genellikle -cık, -cik, -cuk, -cek ekleriyle yapılır. Bu ekler yalnızca “küçüklük” değil, aynı zamanda “sevgi” veya “şefkat” anlamı da katabilir.

Kullanım Biçimleri

  • Küçültme Anlamı: Bir varlığın boyutunun küçük olduğunu belirtir. Örnek: Gölcük (küçük göl), evcik (küçük ev)
  • Sevgi Anlamı: Sözcüğe duygusal bir yakınlık kazandırır. Örnek: Babacığım, kuzucuk, kedicik
  • Acıma / Şefkat Anlamı: Zayıflık, çaresizlik ya da üzüntü çağrıştırır. Örnek: Zavallıcık, garibancık, yavrucak

Dikkat Edilecek Noktalar

  • Küçültme eki alan her sözcük mutlaka ad değildir. Örnek: “Minicik eller” ifadesinde minicik bir sıfattır, ad değildir.
  • Bu eklerle türetilmiş sözcükler, kök anlamına göre yeni bir anlam kazanabilir. Örnek: “Ev” → “evcik” (küçük ev) → küçültme adı.
  • Küçültme ekleri duygusal tonlamaya göre yorumlanmalıdır; bazen “küçültme” değil, “sevgi” veya “alaysı” anlamı verir.

Küçültme Anlamının Kullanımına Göre Örnekler

Kullanım Türü Örnek Cümle Anlam
Küçültme Yolun kenarındaki gölcük kurumuştu. Küçüklük bildiriyor
Sevgi İyi ki geldin, babacığım. Sevgi / yakınlık bildiriyor
Acıma Yavru kedicik bütün gün yağmurda kalmıştı. Şefkat / acıma bildiriyor
Alay Bu yayın değil yayıncık olabilir. Alay / küçümseme bildiriyor
Bilmen Gereken:
  • -cık, -cik, -cuk, -cek ekleri küçültme anlamı yanında sevgi, acıma ya da alay anlamı da taşıyabilir.
  • Küçültme eki alan kelimenin türü her zaman ad değildir; sıfat veya zarf görevinde de olabilir.
  • Sınavlarda “küçültme anlamı taşıyan sözcük” ile “küçültme adı” sorularını karıştırmamaya dikkat et.