Konu Özeti

Kesme işareti, özel adlara gelen ekleri ayırmak ve okunma belirsizliğini gidermek amacıyla kullanılır. Yazıda ses düşmesi veya eklerin ayrımını göstermek için önemli bir görev üstlenir.

Kesme İşaretinin Kullanıldığı Yerler

1. Özel isimlere gelen ekleri ayırmak için kullanılır.
   Örnek: Atatürk’ü saygıyla anıyoruz.
   Örnek: İstanbul’dan yola çıkmışlar.
2. Kurum, kuruluş, kanun ve belge adlarına gelen eklerde kullanılır.
   Örnek: Türk Dil Kurumu’nun yayınları,
   Örnek: Medeni Kanun’un 5. maddesi.
3. Sayılara ve kısaltmalara getirilen ekler kesmeyle ayrılır.
   Örnek: 2025’in başında,
   Örnek: TBMM’nin kararı.
4. Ünlü düşmesi veya ses değişimi özel durumlarda gösterilebilir.
   Örnek: Kadir’in değil, Kadr’in hikâyesi.
   Not: Bu kullanım şiirsel veya eski metinlerde görülür.

Kesme İşaretinin Kullanılmadığı Yerler

1. Yapım eki alan özel isimlerde kullanılmaz.
   Örnek: Türkçe, İngilizce, Sivaslı, Ankaralı.
2. Çoğul, iyelik ve yön ekleri kesmeyle ayrılmaz.
   Örnek: Türklerin misafirperverliği,
   Örnek: Güneydoğuda sıcaklık arttı.
3. Kuruluş, topluluk ve eser adlarından sonra gelen çoğul eklerinde kesme işareti kullanılmaz.
   Örnek: Edebiyatımızdaki Orhan Kemaller unutulmaz.
   Örnek: Türkler tarih boyunca direnmiştir.
Ek-fiil ve eklerin ses uyumuyla birleştiği durumlarda kullanılmaz.
Yanlış: Öğretmen’dir.
Doğru: Öğretmendir

Dikkat Edilmesi Gerekenler

• Kesme işareti yalnızca özel adlara gelen çekim eklerini ayırır.
• Yapım ekleri veya kalıcılaşmış özel adlarda kesme kullanılmaz.
• Kısaltmalarda ek okunuşa göre getirilir: DSİ’de, TDK’ye.
• Eklenmiş hâliyle anlam karışıklığı yaratmıyorsa kesme işareti kullanılmaz.
• Şiirlerde ses düşmesi veya ölçü gereği kesme işareti sanatsal amaçla yer alabilir.