“Karşı” Edatı
Konu Özeti
“Karşı” edatı, cümlede genellikle yönelme veya karşıtlık anlamı kurar. Kendinden önceki kelimeyle anlam ilgisi kurar ve tek başına kullanılmaz. “e karşı” şeklinde kodlanarak hatırlanabilir.
Bir nesnenin, bir düşüncenin ya da bir durumun yönünü veya tepkisini bildirir.
Örnek Kullanımlar
- Rüzgâra karşı yürüyen çocuk paltosunu sıkıca kapattı. → Yön ilgisi
- Güneşe karşı gözlerini kısmak zorunda kaldı. → Yönelme / fiziksel yön
- Adaletsizliğe karşı sessiz kalmadı. → Tepki / karşıtlık
- Denize karşı oturup dalgaların sesini dinledik. → Yönelme anlamı
- Yanlışa karşı doğruyu savunmak gerekir. → Zıtlık ilgisi
Bilmen Gereken:
- “Karşı” edatı her zaman kendinden önceki sözcüğe bağlanır ve ayrı yazılır: Sana karşı, doğaya karşı, haksızlığa karşı.
- Yön veya tepki ilgisi kurar. Sabaha karşı sessizlik bozuldu.
- “Karşı dükkan” gibi kullanımlarda ise görev sıfattır, edat değildir.
- Cümlede genellikle zarf tümleci oluşturur.
- “Karşı” sözcüğü soyut veya somut yönlerde kullanılabilir: Denize karşı ev (somut yön), Yalnızlığa karşı direnmek (soyut yön).
