İlk İnsanların Hayat Tarzı ve Geçim Kaynakları
Konu Özeti
İlk insanlar doğa koşullarıyla başa çıkabilmek için en temel ihtiyaçları olan beslenme sorununu çözmeye çalıştılar. Henüz tarım ve hayvancılığı bilmeyen bu topluluklar, çevrelerinde buldukları yabani meyve ve bitkileri toplayarak, zamanla da basit araçlarla avlanarak yaşamlarını sürdürdüler.
Bu dönemde insanlar geçimlerini sağlayabilmek için sürekli yeni kaynaklar aradıkları için göçebe (yarı göçebe) bir hayat sürdüler. Barınmak için mağaraları ve doğal sığınakları kullandılar.
Geçim Biçimleri ve Toplumsal Dönüşüm
| Dönem | Temel Uğraş | Toplum Tipi | Özellik |
|---|---|---|---|
| Eski Taş (Paleolitik) | Toplayıcılık – Avcılık | Tüketici Toplum | Göçebe yaşam, mağaralarda barınma |
| Yeni Taş (Neolitik) | Tarımsal Üretim | Üretici Toplum | Yerleşik hayatın başlaması, köylerin kurulması |
| Maden Devri | Tarım + El Sanatları | İlk Uzmanlaşma | Ticaretin ve sınıfsal farkların doğuşu |
Tarıma Geçiş ve Üretici Toplum
Yabani tahılların (arpa, buğday, çavdar) toplanması ve zamanla ıslah edilip planlı ekilmesi, insanlık tarihinde büyük bir devrim yarattı. İnsanlar, tarlalarını kontrol etmek zorunda oldukları için yerleşik yaşama geçtiler.
- Bu süreç Cilalı Taş Devri (Neolitik) olarak adlandırılır.
- İlk tarım yerleşimleri M.Ö. 9000’lerden itibaren görülmeye başlanmıştır.
- Çayönü ve Cafer Höyük kazılarında dünyadaki en eski evcil buğday türü bulunmuştur.
- Buğdayın anavatanı Anadolu olarak kabul edilmektedir.
- İlk insanlar tüketici toplum yapısından zamanla üretici topluma geçmiştir.
- Tarıma geçişle birlikte yerleşik yaşam başlamış, köyler ve küçük yerleşimler kurulmuştur.
- Neolitik Dönem’de hayvanlar evcilleştirilmiş, tarım araçları geliştirilmiştir.
- Bu dönemde artı ürün ve ticaretin temelleri atılmıştır.
