“İçin” Edatı
Konu Özeti
“İçin” edatı, cümlede amaç, neden veya karşılık anlamı kurar. Kendinden önceki sözcüğe bağlı olarak, bir davranışın ya da durumun sebebini veya amacını açıklar.
Bu edat, genellikle fiillerle birlikte kullanılır ve cümleye “ne amaçla?”, “neden?” ya da “karşılığında” sorularının cevabını kazandırır.
Örnek Kullanımlar
- Ağaçları korumak için çevre kampanyası başlattılar. → Amaç ilgisi
- Kuşlar, yavruları için dal parçaları topluyor. → Amaca yönelik kullanım
- Yağmur yağdığı için yollar parladı. → Neden ilgisi
- Yardım edenler için küçük bir teşekkür töreni düzenlendi. → Karşılık ilgisi
- Doğayı sevdikleri için çöplerini yanlarında taşıyorlardı. → Neden-sonuç ilgisi
Bilmen Gereken:
- “İçin” sözcüğü her zaman kendinden önceki sözcüğe bağlanır.
- Cümlede farklı anlamlar kurabilir:
- Amaç: “Ders çalışmak için odasına gitti.”
- Neden: “Geç kaldığı için özür diledi.”
- Karşılık: “Bu iyiliğin için teşekkür ederim.”
- “İçin” edatı, bazen zarf tümleci oluşturur: Neden geldi? → “Seni görmek için.”
- Edatla karıştırılan “için”li fiilimsiler (“yapmak için” gibi) ayrı yazılır; bu yapı bir edat öbeğidir.
- “İçin” sözcüğü hiçbir zaman çekim eki değildir, daima bağımsız bir kelimedir.
