📖 Hikâye Tarih Yazıcılığı ve Kimin Tarafından Kullanıldığı

Tarih Yazıcılık Türleri Rivayetçi Tarih

Konu Özeti

Hikâye (rivayetçi) tarih yazıcılığı, tarihî olayların bilimsel yöntemlerle değil, anlatı ve kahramanlık unsurlarıyla ele alındığı ilk tarih yazımı biçimidir. Olaylar genellikle kronolojik sırayla aktarılır, ancak neden–sonuç ilişkisi tam olarak kurulmaz. Bu türde amaç, okuyucuya bilgi vermekten çok olayları etkileyici bir biçimde anlatmaktır.

Temel Özellikleri

  • Tarih, hikâye biçiminde ve bazen efsanelerle süslenerek aktarılır.
  • Olaylar kronolojik sıraya göre anlatılır, fakat belgeye dayalı analiz yapılmaz.
  • Neden–sonuç ilişkisi zayıftır; olaylar çoğu zaman “kahramanlık” ya da “ibret” amacıyla sunulur.
  • Tarihçi, olayları gördüğü veya duyduğu biçimde yansıtır; eleştirel tutum azdır.

Kimin Tarafından Kullanılmıştır?

  • Antik Yunan’da Herodotos bu türün en bilinen temsilcisidir; bu nedenle “Tarihin Babası” olarak anılır.
  • İslam Dünyasında ilk tarihçiler olayları anlatı biçiminde ele almıştır. Örneğin, Taberî ve İbn İshak gibi tarihçiler olayları rivayet zinciriyle aktarmıştır.
  • Orta Çağ Avrupa’sında da tarih, çoğu kez dinî olaylar ve hükümdarların kahramanlıkları üzerinden yazılmıştır.
Bilmen Gereken: Hikâye tarih yazıcılığı, modern tarih biliminin öncüsüdür. Belgelere dayalı eleştirel tarih anlayışına geçilmeden önce, toplumlar geçmişlerini bu tarzla anlatmışlardır. Bu nedenle her ne kadar bilimsel olmasa da kültürel hafızanın korunmasında önemli bir rol oynamıştır.