“Gibi” Edatı

Türk Dili ve Edebiyatı 9. Sınıf Edatlar

Konu Özeti

“Gibi” edatı, iki kavram arasında benzetme, olasılık veya yakınlık ilgisi kurar. Tek başına anlam taşımaz; kendinden önceki sözcükle birlikte cümlede anlam ilişkisi oluşturur.

“Gibi” sözcüğüyle yapılan benzetmelerde, bir varlığın niteliği başka bir varlığa aktarılır: “Bulut gibi yumuşak”, “Aslan gibi cesur” gibi.

Örnek Kullanımlar

  • Güneş gibi parlayan bir göl vardı sabah dağların arasında. → Parlaklık benzetmesi
  • Kedi gibi sessizce yürüdü koridordan. → Davranış benzetmesi
  • Yapraklar, kelebek gibi rüzgârda savruluyordu. → Görünüş benzetmesi
  • Bulut gibi geçen günler bizi serinletti. → Zaman ilgisi, geçicilik anlamı
  • Köy, tablo gibi güzeldi akşam vakti. → Görsel benzetme
Bilmen Gereken:
  • “Gibi” sözcüğü her zaman kendinden önceki sözcüğe bağlanır.
  • Cümlede benzetme, olasılık veya yaklaşık anlam kurabilir: Yağmur başlamak üzere gibi (olasılık), Çocuk uykulu gibi (yaklaşık durum).
  • “Gibi” bazen zarf tümleci oluşturur: Kuş gibi uçtu (nasıl uçtu? → kuş gibi).
  • “Gibi” sözcüğünden sonra gelen kelimeyle karıştırılmaması için, benzetme unsuru her zaman önceki kelimeye aittir.
  • “Gibi” ile biten kalıplaşmış ifadeler de vardır: Görünüşe göre, sanki, adeta gibi sözcüklerle yakın anlamdadır.