Konu Özeti

Edatlar (ilgeçler), cümlede sözcükleri veya sözcük gruplarını birbirine bağlayarak anlam ilişkisi kuran kelimelerdir. Genellikle farklı türden kelimeler arasında (isim-fiil, zamir-fiil vb.) anlam bağı oluştururlar.

Bağlaçlar ise eş görevli sözcükleri, sözcük gruplarını veya cümleleri anlamca ilişkilendirir. Bağlaçlar, eşitlik, karşıtlık ya da neden-sonuç gibi ilişkiler kurar.

Edat ve Bağlaç Arasındaki Farklar

Edat (İlgeç) Örnekleri

• Güneşle birlikte orman canlandı. → (ile → edat)
• Yağmurun önce serçeler saklandı. → (önce → edat)
• Kurtlar için gece av zamanıydı. → (için → edat)
• Deniz kadar geniş bir gökyüzü vardı. → (kadar → edat)
• Ağaçların altında huzur buldum. → (altında → edat)

Bağlaç Örnekleri

• Kuşlar ve kelebekler birlikte uçtu.
• Yağmur yağdı, ama gökkuşağı yine de çıktı.
• Ne rüzgâr dindi ne de bulutlar dağıldı.
• Ya kedi gelir ya da köpek mamasını yer.
• Kar eridi çünkü hava ısındı.

Dikkat Edilecek Noktalar

• “İle” sözcüğü hem edat hem bağlaç olabilir:
  → “Kırlangıç ile uçuyorum.” (edat)
  → “Kırlangıç ile leylek geldi.” (bağlaç)
• Edatlar, kendilerinden önceki isim veya zamirle anlam bağı kurar.
• Bağlaçlar, aynı türden iki ögeyi birbirine eşitler.
• Edatlar, “için, kadar, gibi, göre, rağmen, üzere, ile” gibi sözcüklerdir.

Sık Karıştırılan Kullanımlar

• Edat: “Ay ışığı ile parlayan yapraklar güzeldi.”
• Bağlaç: “Ay ile yıldız birlikte doğdu.”
• Edat: “Geyik gibi çevik koşuyordu.”
• Bağlaç: “Ne geyik geldi ne tilki.”