Dörtlüklerde Kafiye ve Redif Bulma
Konu Özeti
Bir şiirde kafiye ve redifi doğru ayırt edebilmek için dizelerin kök, ek ve görev yapılarını dikkatle incelemek gerekir. Aşağıdaki örneklerde bu süreci adım adım göreceksin. Her dörtlükte önce redif belirlenir, ardından kalan ses benzerliği kafiye olarak değerlendirilir.
Örnek 1
“Bir gül açtı gönlümde sessizce, Rüzgâr esti bahçemde ince ince.”
- Redif: “ince” sözcüğü aynı anlamda tekrarlandığı için sözcük halinde rediftir.
- Kafiye: “sessizce / bahçemde” → “-ce” eki görevce farklı olduğu için kafiye sayılmaz.
- Sonuç: Bu dörtlükte yalnızca redif vardır.
Örnek 2
“Gözlerim doldu uzak şehire, Bir mektup yolladım sevgiliye.”
- Redif: “-e” yönelme ekleri aynı görevde olduğu için rediftir.
- Kafiye: “şehir / sevgili” arasında “i” sesi benzerliği → yarım kafiye
Örnek 3
“Düştü yıldız gecenin koynuna, Sessizlik çöktü her bir oyuna.”
- Redif: “-a” yönelme ekleri aynı görevde → redif
- Kafiye: “koyn / oyun” → “oyn” sesleri benzer → tunç kafiye
Örnek 4
“Karanlık bastı deniz üzerine, Gün batınca sessizlik çöker yine.”
- Redif: “-ine” ekleri aynı görevde → ek halinde redif
- Kafiye: “deniz / sessizlik” arasında “iz” ses benzerliği → tam kafiye
Örnek 5
“Bir gün döner rüzgâr, yollar değişir, Sessizliğin ardında ses bekleşir.”
- Redif: “-ir” ekleri aynı görevde → redif
- Kafiye: “değiş / bekleş” → “iş” sesleri benzer → tam kafiye
Bilmen Gereken:
- Bir şiirde redif, kafiye veya her ikisi de bulunabilir.
- Redif aynı görevli ek veya anlamca aynı sözcükten oluşur.
- Kafiye, redif dışındaki ses benzerliklerinden oluşur.
- Analiz yaparken önce redifi ayır, sonra ses benzerliğini değerlendir.
