“Dolayı, Ötürü” Edatları

Türk Dili ve Edebiyatı 9. Sınıf Edatlar

Konu Özeti

“Dolayı” ve “ötürü” edatları, cümlede nedensellik bildirir; bir olayın veya durumun sebebini açıklar. Genellikle isim, zamir ya da fiilimsilerle birlikte kullanılır.

Bir olayın hangi nedenle gerçekleştiğini belirtir ve neden–sonuç ilişkisi kurar.

Örnek Kullanımlar

  • Yağmurdan dolayı yollar çamura bulandı. → Neden ilgisi
  • Soğuktan ötürü kuşlar güneye göç etti. → Doğal neden
  • Senden ötürü bahçedeki çiçekler hâlâ sulanmadı. → Kişisel neden
  • Gecikmeden dolayı tren seferi iptal edildi. → Zaman kaynaklı neden
  • Yanlış anlaşılmadan ötürü tartışma büyüdü. → Durumdan kaynaklı neden
Bilmen Gereken:
  • “Dolayı” ve “ötürü” neden bildiren edatlardır ve her zaman kendinden önceki sözcüğe bağlanır: Senden dolayı, soğuktan ötürü, yanlış anlaşılmadan dolayı.
  • Bu edatlar genellikle “-den” hâl ekiyle kullanılır ve cümlede zarf tümleci oluşturur.
  • Günlük konuşmada fiil veya zamirle kullanıldığında kulağa doğal gelir: Senden dolayı üzüldüm. / Ondan ötürü bekledim.
  • “Dolayı” ve “ötürü” anlamca benzerdir; “ötürü” daha edebî ve resmî bir tondadır.
  • Nedenselliği güçlendirmek için bazen “-diği için” yapısıyla karıştırılır, ancak “dolayı/ötürü” bağımsız bir edattır.