“Dolayı, Ötürü” Edatları
Konu Özeti
“Dolayı” ve “ötürü” edatları, cümlede nedensellik bildirir; bir olayın veya durumun sebebini açıklar. Genellikle isim, zamir ya da fiilimsilerle birlikte kullanılır.
Bir olayın hangi nedenle gerçekleştiğini belirtir ve neden–sonuç ilişkisi kurar.
Örnek Kullanımlar
- Yağmurdan dolayı yollar çamura bulandı. → Neden ilgisi
- Soğuktan ötürü kuşlar güneye göç etti. → Doğal neden
- Senden ötürü bahçedeki çiçekler hâlâ sulanmadı. → Kişisel neden
- Gecikmeden dolayı tren seferi iptal edildi. → Zaman kaynaklı neden
- Yanlış anlaşılmadan ötürü tartışma büyüdü. → Durumdan kaynaklı neden
Bilmen Gereken:
- “Dolayı” ve “ötürü” neden bildiren edatlardır ve her zaman kendinden önceki sözcüğe bağlanır: Senden dolayı, soğuktan ötürü, yanlış anlaşılmadan dolayı.
- Bu edatlar genellikle “-den” hâl ekiyle kullanılır ve cümlede zarf tümleci oluşturur.
- Günlük konuşmada fiil veya zamirle kullanıldığında kulağa doğal gelir: Senden dolayı üzüldüm. / Ondan ötürü bekledim.
- “Dolayı” ve “ötürü” anlamca benzerdir; “ötürü” daha edebî ve resmî bir tondadır.
- Nedenselliği güçlendirmek için bazen “-diği için” yapısıyla karıştırılır, ancak “dolayı/ötürü” bağımsız bir edattır.