“Başka” Edatı
Konu Özeti
“Başka” edatı, cümlede dışında, hariç veya farklı olma anlamı kurar. Kendinden önceki kelimeye bağlanarak bir durumun ya da varlığın ayrılığını belirtir.
“Başka” sözcüğü, kullanıldığı yere göre sıfat, zamir veya edat olabilir. Edat olduğunda, daima kendinden önceki sözcükle anlam ilgisi kurar ve “-den başka” biçiminde kullanılır.
Örnek Kullanımlar
- Dağlardan başka hiçbir yer bu kadar sessiz değildi. → “Hariç” anlamı
- Yağmurdan başka ses kalmamıştı gecede. → “Dışında” anlamı
- Ondan başka kimse ağacı sulamayı hatırlamadı. → “Hariç tutma” anlamı
- Kuşlardan başka canlı yoktu gökyüzünde. → “Hariç / tek olma” anlamı
- Denizden başka hiçbir şeyin sesi duyulmuyordu. → “Farklı / dışında” anlamı
Bilmen Gereken:
- “Başka” sözcüğü edat olduğunda daima “-den başka” biçiminde kullanılır ve önceki kelimeye bağlanır.
- Sıfat ya da zamir olduğunda farklı görevler alır:
- Başka insanlar geldi. → Sıfat
- Başkaları konuştu. → Zamir
- Senden başka kimse gelmedi. → Edat
- “Başka” edatı, cümlede genellikle zarf tümleci oluşturur.
- Yazımda “başka” kelimesi daima ayrı yazılır; -den ekiyle birleşmez.
- Her “başka” kelimesi edat değildir; cümledeki görevine göre anlam değiştirir. “Başka insanlar” dediğinde sıfat, “Başkaları” dediğinde zamir, “Senden başka” anlamın ifade ettiği yapılarda edat görevindedir.
