🌍 Ders Notu: Aydınlanma Çemberi (Aydınlanma Çizgisi / Dairesi)
🔹 Tanım
Dünyanın küresel şekli nedeniyle oluşan ve gece-gündüz sınırını belirleyen çizgiye aydınlanma çemberi (ya da aydınlanma dairesi / çizgisi) denir.
Bu çizgi, dünyanın güneş gören kısmı ile karanlıkta kalan kısmını birbirinden ayırır.
🔹 Nasıl Oluşur?
- Dünya küresel olduğu için Güneş ışınları aynı anda her yere ulaşmaz.
- Güneşi gören yarı küre aydınlık, görmeyen yarı küre karanlıktır.
- Bu iki yarım küreyi ayıran sınır aydınlanma çemberidir.
- Bu olay doğrudan Dünyanın şekliyle ilgilidir.
🔹 Gece ve Gündüzün Oluşumu
- Gece ve gündüzün var olması, dünyanın küresel şekline bağlıdır.
- Dünya dönmeseydi bile, bir taraf sürekli aydınlık, diğer taraf sürekli karanlık olurdu.
- Ancak gece ve gündüzün birbirini izlemesi (ardalanması),
dünyanın kendi ekseni etrafında dönmesi yani günlük hareketi sayesinde gerçekleşir.
🔹 Özetle
| Durum | Nedeni |
|---|---|
| Gece ve gündüzün oluşması | Dünyanın küresel şekli |
| Gece ve gündüzün ardışık yaşanması | Dünyanın kendi ekseni etrafında dönmesi |
🧭 Sonuç
Aydınlanma çemberi:
- Dünya’nın küresel yapısının bir sonucudur.
- Gece ve gündüzün oluşumunu sağlar.
- Günlük hareketle birlikte, gece ve gündüzün birbirini takip etmesine neden olur.
✨ Kısaca:
Dünya küresel olduğu için yarısı aydınlık, yarısı karanlık olur.
Bu iki yarıyı ayıran çizgiye aydınlanma çemberi denir.
Dünya döndükçe gece ve gündüz birbirini takip eder.